Opublikowano w kategorii Baseny i Spa, Bez kategorii, Obiekty sportowe.

Przedstawienie zagadnienia – nawiewniki:

Basen kryty jest miejscem o szczególnych wymogach temperaturowych i wilgotnościowych, ale nie tylko, równie ważny jest sposób dystrybucji powietrza dla każdej hali (wcześniej pisałem o kanałach wentylacyjnych na basenach).

Wiąże się to przede wszystkim z dwoma zagadnieniami.

  1. utrzymanie temperatury przegród szklanych  powyżej punktu rosy, który dla basenu krytego przy założeniach 30 st. C i 60% wilgotności względnej wynosi ok. 20 st. C. Oznacza to, iż temperatura każdej przegrody musi być wyższa niż 20 st.C, w innym przypadku na ich powierzchni zaczyna się wykraplanie pary wodnej zawartej w powietrzu.
  2. ukierunkowanie powietrza tak, aby minimalizować prędkości powietrza w strefie przebywania ludzi. Prędkość na hali basenowej w obrębie plaży, czyli miejsca wypoczynku powinna nie przekraczać 0,2m/s, jeżeli jest ona wyższa powoduje uczucie przeciągu dla użytkownika.

Rozwiązanie – szyny nawiewne

Właśnie te dwa zagadnienia wykazały, iż optymalnym sposobem dystrybucji powietrza na halę basenu jest nadmuch ciepłego, świeżego powietrza poprzez szczelinowe szyny nawiewne z poziomu plaży wzdłuż ścian z oknami, dokładnie na ich długości, w odległościach między 20 a 30 cm od samych przeszkleń.

Efekt

Taki rozkład powoduje uzyskanie efektu kurtyny powietrznej między hala basenową a przeszkleniami a dodatkowo ogrzewa powierzchnie okien, zapewniając utrzymanie odpowiedniej temperatury na całej powierzchni okien. Dystrybucja typu dół-góra pozwala jednocześnie na zminimalizowanie prędkości w strefie wypoczynku, ponieważ powietrze nawiewane poprzez szynę nawiewną wytraca prędkość i migrując dalej wewnątrz hali nie powoduje przykrych odczuć przeciągów.

Dobór nawiewników – nie zawsze taka szyna prosta, jak ją malują 😉

O ile sama zasada działania szczelinowych szyn nawiewnych jest prosta (ogólne info o nawiewnikach znajdziemy choćby w Wikipedii) to istnieje kilku producentów, którzy wykonują szyny w zgoła odmienny sposób. Najczęściej stosuje się szyny wykonane z aluminium anodowanego lub stali kwasoodpornej 316L.

szyna nawiewna - dobór nawiewników

Budowa szczelinowej szyny nawiewnej: Profile aluminiowe lub ze stali kwasoodpornej skręcane śrubami.

Ilość szczelin determinowana jest ilością powietrza wentylacyjnego którą chcemy za pośrednictwem szyny szczelinowej dystrybuować na hale basenu. Maksymalna zalecana szerokość pojedynczej szczeliny wynosi 0,8 mm. Uwarunkowane jest to kwestiami bezpieczeństwa – tak mała szczelina uniemożliwia uszkodzenie stopy.  Im więcej powietrza potrzebujemy tym więcej szczelin posiada szyna – wielokrotność wymiaru 0,8 mm.

Na rynku jest również dostępna szczelinowa szyna nawiewna, której budowa jest bardziej złożona, a sama konstrukcja została opatentowana przez producenta. Jest to szczelinowa szyna nawiewna marki Herget, która spełnia dokładnie taka samą funkcje jednak profile akurat tutaj aluminiowe maja specjalne wytłoczenia po wewnętrznej stronie szyny, które zapewniają tworzenie kurtyny między halą basenu a przeszkleniem, jednak w sposób ograniczający straty ciepła dla strumienia nawiewnego:

dobór nawiewników - odchyl

Na rysunku widoczna jest odchyłka strumienia nawiewnego od przeszklenia o 15 stopni, stąd wspomniana eliminacja strat ciepła.

 

Szyna Herget charakteryzuje się również systemową budową – regulowana wysokość nawiewnika, profile zamykające boczne i górne. Umożliwia dzięki temu łatwy montaż oraz zabezpieczenie szyny na czas trwania budowy. Dobór nawiewników tego typu wymaga wiedzy o ich parametrach i pewnego doświadczenia, zalety są jednak bardzo widoczne w trakcie użytkowania. Rozwiązanie to ma jednak jedną wadę – bardzo wysoką cenę.

 

Zachęcam Cię do zadawania pytań, jeśli dobór nawiewników sprawia Ci problem, nie jesteś pewny, czy zostały właściwie dobrane, osadzone. Skontaktuj się

mgr inż. Grzegorz Popielarski

kanały wentylacyjne

Opublikowano w kategorii Bez kategorii.

Punkt wyjścia – klimat basenu

Wybierając wykonawców instalacji obsługujących kryty basen kąpielowy, należy mieć świadomość, iż zbytnie oszczędzanie szczególnie na materiałach użytych w trakcie montażu jest rzeczą kluczową dla bezproblemowego i długoletniego funkcjonowania obiektu. Środowisko basenowe charakteryzuje się następującymi parametrami: temperatura powietrza – ok. 30 stopni C, temperatura wody – ok. 28 stopni C, wilgotność względna – ok. 60 % a do tego uzdatnianie wody podchlorynem sodu, potocznie zwanym chlorem. Nawet kiedy basen na co dzień uzdatniany jest tlenem aktywnym to raz na ok. 3 miesiące w trakcie czynności serwisowych woda w basenie zostaje zachlorowana po czym chemicznie chlor w wodzie zostaje zbijany do wartości zadanych, nazywane jest to szokowym chlorowaniem wody dla celów higienicznych. Uwarunkowanie opisane powyżej sprawiają że basen kryty jest miejscem o specyficznym klimacie i należy zachować maksymalną staranność podczas wykonywanie instalacji w tym także instalacji wentylacji mechanicznej.

Z czego mogą być kanały wentylacyjne?

Do budowy przewodów wentylacyjnych stosować należy materiały odporne na wilgoć i chemie basenową, można je wykonywać z:

  • blachy ocynkowanej, blachy kwasoodpornej,
  • płyty z pianki poliuretanowej w płaszczu aluminiowym ALP
  • płyty ze sprasowanej wełny mineralnej w płaszczu aluminiowym CLIMAVER A2PLUS.

Każdy z wymienionych materiałów ma swoje wady i zalety.

Stal jest najbardziej trwała, jest odporna na uszkodzenia mechaniczne występujące w trakcie powstawania obiektu, jednak ma kilka zasadniczych wad, przede wszystkim może korodować, szczególnie przewód wywiewny z hali basenu. Stal jest stabilna gdy wszystko działa w sposób prawidłowy, jednak gdy wentylacja stanie a przewody zalewane są wodą zawartą w powietrzu wtedy proces korozji przebiega bardzo dynamicznie. Kolejna wadą instalacji ze stali jest jego słaba izolacyjność, wszystkie przewody muszą być dokładnie izolowane na zewnątrz, ponadto instalacje stalowe wymagają stosowanie tłumików ponieważ nie tłumią hałasów powstających w instalacji.

Stal kwasoodporna

Instalacje wentylacyjne wykonywane ze stali kwasoodpornej wydawały by się najlepsze dla potrzeb basenów i ich agresywnego środowiska, jednak praktycznie się ich nie stosuje, gdyż wykonanie takiej instalacji w sposób prawidłowy jest praktycznie nie możliwe. Przy każdej instalacji nawet po wykonaniu najlepszego projektu wykonawczego, przychodzi moment kiedy bezpośrednio na budowie zachodzi konieczność przeróbki jakiegoś elementu instalacji. Właśnie wtedy pojawia się poważny problem, gdyż stal kwasoodporna jest bardzo trudna w obróbce, a każda ingerencja w strukturę stali powoduje powstawanie na jej powierzchni wtrącenia metali nieszlachetnych i stal przestaje być odporna na środowisko basenowe, co więcej jest bardziej podatna na uszkodzenia i korodowanie niż stal ocynkowana. Ponadto systemy te są najdroższymi możliwymi systemami i co gorsza praktycznie nie nadającymi się na hale basenowe. W szczególnych przypadkach zasadne jest stosowanie ciągów w wykonaniu widocznym np. przewód wywiewny z hali, jeżeli nie ma innego wyjścia, jednak powinien on być wykonany i zamontowany bez obróbek mechanicznych na samej budowie.

System ALP

Systemy wykonywane w systemie ALP charakteryzuje możliwość prefabrykacji przewodów i całych ciągów bezpośrednio na budowie, są one całkowicie odporne na wilgoć oraz działanie chemii basenowej, nawet zalewane nie wykazują żadnych reakcji niepożądanych, co jest ich niewątpliwą zaletą. Systemy te nie są jednak pozbawione pewnych wad. Pierwszą z nich jest konieczność wykorzystywania przy ich prefabrykacji dedykowanych profili aluminiowych, na których łączone są kolejne odcinki tworzące cały ciąg, i to właśnie w tych miejscach na instalacji powstają mostki cieplne na których wykrapla się woda zawarta w powietrzu. Najbardziej uciążliwe są ciągi dla czerpni wykonywane w tym systemie, należy solidnie dodatkowo izolować miejsca łączeń. Kolejną wadą jest brak izolacji akustycznej przewodów, powoduje to konieczność stosowania tłumików jak w instalacjach wykonywanych ze stali. Ostatnia wadą systemu jest fakt iż instalacje wykonywane w tym systemie są po prostu drogie.

Specjalna wełna mineralna w płaszczu aluminiowym

Ostatnim systemem jest system wykonywany z płyty CLIMAVER A2 Plus, zaletami systemu podobnie jak ALP jest możliwość prefabrykacji przewodów bezpośrednio na budowie, do ich budowy nie potrzebne są żadne profile. Systemy te są odporne na wilgoć do 99% oraz chemie basenową. Ponadto ich samonośna konstrukcja i budowa płyty zapewnia dostateczną izolację cieplna i nie wymaga dodatkowych izolacji zewnętrznych. Płyty Climaver są również wspaniałymi izolatorami hałasów powstających na instalacjach, stąd nie wymagają stosowania dodatkowych tłumików.
Pomimo wielu zalet systemy te nie są pozbawione pewnych wad. Po pierwsze materiał wewnętrzny, którym jest wełna mineralna jest materiałem nasiąkliwym, stąd wykonywać tego typu instalację powinny wykonywać firmy które doskonale znają technologie budowy ciągów z Climaveru, ponadto nie powinny być narażone na stałe zalewanie wodą, ponieważ pod zbyt dużym ciężarem mogą się załamać. Ponadto jest to materiał bardzo delikatny i narażony na zniszczenia podczas trwania prac budowlanych.

Podsumowanie – wybór należy do Ciebie, ale zrób to dobrze!

Reasumując, każdy z wymienionych materiałów można zastosować jednak każdy ma swoje wady i zalety, dlatego najważniejsze jest żeby firma wykonawcza dołożyła wszelkich starań przy wykonywaniu instalacji oraz posiadała merytoryczna wiedzę na temat tego typu instalacji, ponieważ basen kryty nie wybacza błędów.

mgr inż. Grzegorz Popielarski

centrala basenowa

Opublikowano w kategorii Baseny i Spa, Bez kategorii, Obiekty sportowe.

Projekt

Dostając zlecenie na zaprojektowanie instalacji wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła dla basenu krytego, najczęściej otrzymujemy projekt architektoniczny budynku do którego instalacja powinna się wpisać w sposób jak najbardziej niewidoczny.
Niestety często dzieje się tak iż architekci, którzy nie mieli nigdy wcześniej do czynienia z obiektami basenowymi popełniają błędy techniczne przy projektowaniu samych hal basenowych, skupiając się jedynie na wyglądzie samej hali i walorach estetycznych zapominając o jej funkcji użytecznej, szczególnie o najważniejszym elemencie wentylacji, jakim jest odpowiednia centrala basenowa.

Najważniejsze kryteria

Dobierając centralę wentylacyjną dla hali basenu wyróżniamy cztery podstawowe kryteria doboru:

  1. Powierzchnia niecki wskazuje na wymaganą ilość powietrza niezbędną do asymilacji zysków wilgoci.
  2. Kubatura hali basenu wskazuje na minimalna ilość powietrza wentylacyjnego niezbędną do ogrzania hali basenu.
  3. Maksymalna liczba osób korzystających jednocześnie z basenu wskazuje na minimalną ilość powietrza zewnętrznego dla celów higienicznych.
  4. Ilość przeszkleń zewnętrznych wewnątrz hali basenu wskazuje na ilość powietrza wentylacyjnego niezbędnego do utrzymania temperatury przegród szklanych powyżej temperatury punktu rosy.

Najlepiej, gdy

Najkorzystniejszą sytuacją z punktu widzenia użytkownika jest sytuacja kiedy hala basenowa zaprojektowana jest w taki sposób, że wszystkie wymienione powyżej kryteria się pokrywają, czyli że dokonując dobory dla każdego z kryteriów wyniki są podobne. Sprawia to że centrala basenowa jest dobrana optymalne dla przedmiotowego obiektu oraz że instalacja nie jest w żaden sposób przewymiarowana.

Podsumowanie

 

Planując budowę basenu prywatnego, hotelowego czy publicznego należy pamiętać iż odpowiednie zaprojektowanie hali basenu ze względów estetycznych jest równie ważne jak podejście czysto ekonomiczne, ponieważ funkcjonowanie obiektu z wentylacją przewymiarowaną ze względu na któreś kryterium będzie bardzo energochłonne, natomiast funkcjonowanie obiektu z pominięciem któregoś z kryterium może okazać się dyskwalifikujące obiekt z uwagi na uwarunkowania funkcjonalne i brak komfortu.

mgr inż. Grzegorz Popielarski